τα ΄χουμε

Ήταν σε ένα διάλειμμα, όταν ήσουν στις πρώτες τάξεις του δημοτικού και με αφέλεια εκείνο το κοριτσάκι που σου άρεσε ήρθε και σε τράβηξε από το χέρι. Πήγατε πίσω από τις κούνιες και σε φίλησε διστακτικά. Η πρώτη σου «αγάπη». Πόσο έντονο συναίσθημα, τι ζωντανή εμπειρία, που ίσως να την θυμάσαι τώρα και να γελάς…

Μέχρι εδώ πολύ όμορφα.

Και τα χρόνια πέρασαν. Έφτασες πλέον φοιτητής και συνέχισες αυτό το «παιχνιδάκι» των σχέσεων, με τις ευνόητες αλλαγές στο μέσο όρο ηλικίας, ίσως και στον αριθμό των προτιμήσεων. Περνάς πλέον την φοιτητική σου ζωή αναμασώντας την κοινόχρηστη λογική, μια λογική που φαίνεται ικανή να σε απαλλάξει από κάθε ευθύνη και προβληματισμό:  «Γιατί;  Πού είναι το κακό σε όλο αυτό; Αφού και οι δύο περνάμε μια χαρά. Ούτως ή άλλως μέσα από αυτές τις σχέσεις αποκτάς και εμπειρία. Ωριμάζεις. Από τον κάθε άνθρωπο έχεις να πάρεις κάτι το μοναδικό. Από ‘κει και πέρα το πόσο θα κρατήσει η σχέση αυτή, δεν είναι ποτέ σίγουρο. Θα δείξει. Ποτέ δεν ξέρεις.»

Έτσι λοιπόν, σαν ένας απροκατάληπτος εξωτερικός παρατηρητής στέκομαι λίγο πιο δίπλα και στοχάζομαι.

Αναρωτιέμαι.

Ψάχνω λίγο την λέξη «σχέση» στο λεξικό και βλέπω πως είναι από το ρήμα «έχω». Έχω κάποιον πολύ κοντά μου; Έχω κάποιον  δίπλα μου; Έχω κάποιον μέσα μου; Για λίγο; Για πάντα;

Απ΄ όσο ξέρω, σχέση δεν  είναι μια ιδεολογία ή ένα είδος κουλτούρας, αλλά ένας νέος τρόπος ζωής, που προϋποθέτει εκτός από λεφτά για σοκολάτες lacta και όμορφα ταξίδια στις επετείους, την αίσθηση της ευθύνης. Μια λέξη που πλέον για τους περισσότερους περνά αδιάφορή ή ίσως και να τους ενοχλεί.

Νομίζω είναι βασικό να ξεκαθαρίσουμε πως η σχέση με έναν άνθρωπο δεν μπορεί να εμπεριέχεται στην φράση: «τουλάχιστον για λίγο καιρό να περνάω καλά». Δεν είναι ένα ξέφρενο «παρτάκι» που τα ξημερώματα μπορείς να γυρίσεις ανέμελος σπίτι σου. Έχει ένα σκοπό όλο αυτό. Ένα τόσο βαθύ, όμορφο και ουσιαστικό νόημα.

Όσο και να φοβίζει μερικούς, η αποκλειστική τελική μορφή που οφείλει να έχει μια σχέση είναι η οικογένεια. Αποτελεί την δομή ολόκληρης της κοινωνίας. Από την λίθινη μέχρι την νεότερη εποχή.

Με ποια λογική το να «τα έχεις» με μια κοπέλα είναι χόμπι ή part time job;  Απλώς εμείς ίσως το οδηγήσαμε εκεί για τους ευνόητους λόγους. Πράγματι, όπως έδειξαν πρόσφατες έρευνες των New York Times, τα ζευγάρια που ζούνε χωρίς ουσιαστικούς δεσμούς έχουν πολύ καλύτερη ποιότητα στις σχέσεις τους.

Είναι πολύ εύλογο αυτό φυσικά. Γιατί, αν με τις πρώτες δυσκολίες- εμπόδια ζοριστείς, έχεις όλη την ελευθερία να μαζέψεις τα πράγματα σου και να ψάξεις για άλλες… πορτοκαλιές. «Μα αφού δεν γινόταν αλλιώς. Δεν έδειχνε κατανόηση και δεν αισθανόμουν ότι ταιριάζουμε», θα ισχυριστείς.

 Οπότε και οι μεγάλοι διαπληκτισμοί απουσιάζουν και εσύ συγχρόνως είσαι διαθέσιμος για νέες αναζητήσεις. Από την άλλη βέβαια η κοπελιά, θα ξεπεράσει αυτή την «σχέση» με λίγη παρηγοριά από τις φίλες της και μια τούρτα σοκολάτας, καθώς στο βάθος θα παίζει ένα κλασικό κομμάτι του Οικονομόπουλου. Ίσως χρειαστεί να σηκώσει και το κινητό για να νοσταλγήσει στο Instagram εκείνα τα διάσημα ζευγάρια που βγάζουν φωτογραφίες με το καφτό σορτάτσκι στις Μαλδίβες καθώς ένα γραμμωμένο παλικάρι χαϊδεύει στοργικά το μοντέλο - κοπέλα του…

Πόσο εξιδανικευμένη, ουτοπική και ατελέσφορη αγάπη…

Συγγνώμη αν γίνομαι σκληρός, μα αισθάνομαι τόσο έντονα ότι πράγματι έχει χαθεί το νόημα!

Δομούμε πλέον μια νέα μορφή σχέσης χωρίς τα βασικά της θεμέλια, που είναι η θυσία, η κατανόηση, η υποχώρηση και η πραγματική ένδειξη αγάπης.

Και όλα αυτά συνήθως καλύπτονται από την αβίαστη ατάκα: «Οι σχέσεις σού προσφέρουν εμπειρία. Πώς θα προχωρήσεις στο μέλλον, χωρίς να έχεις δοκιμάσει κάτι; Είναι ουτοπικό αυτό που περιγράφεις.

Όπως τονίζει πολύ όμορφα ο σύγχρονος ψυχολόγος  Jordan Peterson, λείπει πλέον στην εποχή μας αυτός ο άνθρωπος που θα σταθεί υπεύθυνα στο ύψος των περιστάσεων αναλαμβάνοντας τις ευθύνες του, τις υποχρεώσεις του. Ο άνθρωπος αυτός που θα θυσιάσει το παρόν για ένα καλύτερο μέλλον.

Η εμπειρία πλέον χρησιμοποιείται σαν τακτικισμός με  σκοπό να έχω τον «γενικό τύπο». Το manual. Εισέρχομαι σε μια σχέση με την προοπτική της εμπειρίας, έχοντας δηλαδή ήδη το σχέδιο άμεσης φυγής στο πίσω μέρος του φυγόπονου μυαλού μου. Οι σχέσεις, όμως, δεν είναι ένα μάθημα που κρατάς τα sos για την επόμενη εξεταστική, αλλά είναι ένας τρόπος να διαβάσεις και την παραμικρή λεπτομέρεια αυτού του ανεξερεύνητου βιβλίου έτσι ώστε να το προσεγγίσεις ολιστικά.

Όπως περιγράφει πολύ χαρακτηριστικά και η «Τριγωνική Θεωρία της Αγάπης» (του Stenberg, 1988) η Αγάπη αποτελείται από την οικειότητα, το πάθος και την δέσμευση. Έτσι, εμείς τείνουμε να ενσωματώσουμε όλα τα νέα «ζευγάρια» σε μια μορφή «ρομαντικής αγάπης», οπού υπάρχει η οικειότητα, το πάθος αλλά απουσιάζει εντελώς η δέσμευση.

Νομίζω θα ήταν ωφέλιμο να αναρωτηθούμε πού μπορεί να οδηγήσει αυτή η πρωτοποριακή τάση…

Άραγε, πώς θα αντιμετωπίσεις την μελλοντική «σύ-ζυγο», έχοντας στο ιστορικό άλλες δέκα  κατακτήσεις; Θα είναι και αυτή μια ακόμα «ξεχωριστή» κοπέλα που θα χρήζει ιδιαίτερης αντιμετώπισης, πάντα με την φιλική συμβουλή της «εμπειρίας»;

Πώς θα πάρεις σε λίγα χρόνια μια σχέση στα σοβαρά, έχοντας στο ιστορικό σου αποδομήσει άλλες τόσες και τόσες σχέσεις; Πώς θα πάρεις μια καθοριστική απόφαση, όταν στην ζωή σου όλα είχαν ενδόμυχα μια προκαθορισμένη ημερομηνία λήξης; Όταν περίμενες το κάθε καλοκαίρι για μια άτυπη αποδέσμευση από την προηγούμενη συνθήκη, καθώς οι κατάμεστες παραλίες της Χαλκιδικής υπόσχονταν πολλά…

Επομένως, δεν πρέπει να ξαφνιαζόμαστε όταν οι δημοσκοπήσεις δείχνουν  τα διαζύγια να φτάνουν στο τραγικό ποσοστό του 32%.

Είπαμε, αποδόμηση της πραγματικής «σχέσης». Μια λέξη αφοσίωσης που έγινε συνήθεια, στη χειρότερη…μέσο απασχόλησης.

Έρχεται λοιπόν, εδώ ο Σωκράτης να φέρει στο φως την ουσία του θέματος, μέσα από το έργο του «Περί έρωτος», λέγοντας πως ο έρωτας- αγάπη είναι η αρετή που ταυτίζεται με την αλήθεια. Το αληθινά ωραίο που θα μπορέσουμε να το δούμε όταν ξεπεράσουμε την πεζή διάσταση της σαρκικότητας. Τότε θα δούμε την «απεραντοσύνη του ωραίου».

Ενώ η Διοτίμα προσθέτει πως η θνητή μας ύπαρξη μέσω του έρωτα μπορεί να αποκτήσει τη βασική θεϊκή ιδιότητα, την αθανασία μέσω της γέννας.

«Μα τα βλέπεις με τόση λογική, τόσο ψυχρά. Χωρίς συναίσθημα και ενσυναίσθηση», θα έλεγε κάποιος… Η απάντηση σ΄ αυτό είναι πως για όλες τις καταστάσεις τις ζωής μας, προκειμένου να αντεπεξέλθουμε, πρέπει να έχουμε τον συνδυασμό συναισθήματος και λογικής. Αν η λογική κλέβει αυθαίρετα την εξουσία, τότε θα υπάρχει μια ψυχρή σχέση. Όμως ταυτόχρονα αν το συναίσθημα ενεργεί παράφορα καταστρατηγώντας κάθε αρχή λογικής και ώριμης σκέψης, υπάρχει ο μεγάλος κίνδυνος του ρίσκου∙ και αμφιβάλλω για το πόσο μας έχουν βοηθήσει τέτοιες παρορμητικές κινήσεις…

Είναι αλήθεια πως η έκφραση της αγάπης και  η δημιουργία μιας σχέσης είναι από τα ομορφότερα γεγονότα που συμβαίνουν στην ζωή μας. Είναι κρίμα να μην τα αξιοποιούμε, αδιαφορώντας για το απύθμενο βάθος τους. Eίναι κρίμα να μείνουμε στο Δημοτικό.

Και αν νομίζεις πως αυτό είναι ακατόρθωτο, θα σου θυμίσω την φράση: «Όσο μεγαλύτερο το αδύνατο, τόσο μεγαλύτερη Αγάπη απαιτεί!»

   
                                                                                                                           
                                                                                           Έρως εν τοις αμηχάνοις ευπορώτατος

                                                                                                                Ο έρωτας στις δυσκολίες
                                                                                                 είναι εφευρετικότατος (Ευριπίδης)